Emigreren is als een glooiend landschap

Sinds 1993 zijn André en Dorien van der Marel bezig om andermans huizen in Frankrijk vorm te geven. Als architectenechtpaar waren ze al bij menig Frans onroerend goed betrokken. Uiteindelijk verloren ze zelf hun hart aan een statig pand in de heuvels van de Aude, in Alet les Bains.

Het is inmiddels tweeeneenhalf  jaar geleden dat wij ( André, ik, onze drie kinderen en drie poezen) naar Alet les Bains verhuisden. Na er jarenlang over gedroomd te hebben, hadden we eindelijk de stap genomen. Ons eerste jaar in dit prachtige dorp is in een roes van euforie aan mij voorbij gegaan. Alles vond ik geweldig. De dorpsbewoners waren erg sympathiek en waren onder de indruk van ons Franse taalgebruik. De dorpsschool bood alles wat ik in Nederland op school mistte en van het vertalen van de boeken die de kinderen moesten lezen, stak ik enorm veel op. Om te integreren ging ik of André mee met de schooluitjes, waar ze de vrijwillige hulp van ouders voor nodig hadden (zoals wandelen, mountainbiken, skiën, kanoën) en dat werkte goed.

En dan de omgeving!
Picknicken aan de rivier, wandelen direct achter ons huis, onder een warme straal natuurlijk bronwater bij Renne les Bains douchen, het natuurlijk Labyrint. Overweldigend!. Ook ons pand kreeg ik een kick van, al was de eerste aanblik verschrikkelijk. Er was een vreselijke rotzooi achtergelaten door de vorige bewoners en er hing een verschrikkelijke lucht. De vorige bewoonster had als een soort Cruella katten gefokt in hokken op zolder en behalve dat, begreep ik later, ook vogels gehad die overal in huis gepoept hadden met nog twee geiten op de begane grond. Een beetje puinruimen, schoonmaken, behang afstomen en witten en het zou er al veel beter uitzien. We konden douchen in een provisorisch gemaakte douche in een kast in de bijkeuken en koken op een nieuw aangeschaft elektrisch kookstelletje, bovenop onze oude koelkast uit Nederland. Eén groot avontuur.

Vol enthousiasme begonnen we aan de klus. Na drie maanden kwam een klusteam van Nederlandse vrienden ons helpen met de tuin verbouwen, en na vier maanden konden we eindelijk onze douche in de kast verruilen voor onze geweldig chique badkamer. Na een half jaar was ook onze eetkeuken met groot piano-fornuis klaar om ingericht te worden. Bij het wegbikken van de stuclaag in één van de ruime slaapkamers kwamen de mooie authentieke balken weer tevoorschijn en bij het verwijderen van de lichtroze tegels in een andere ruimte vonden we mooie authentieke cementtegels terug. Ons proffessionele werk begon ook langzaam maar zeker zich weer op te bouwen. We hadden al vrij snel een flink project van een Nederlands duo hier in de buurt en we kregen zelfs een opdracht van de gemeente Alet. Kortom, we leefden onze droom!.

Tweedejaars dip
Het tweede jaar was voor mij echter een stuk minder euforisch. De tweedejaars dip zal ik het maar noemen, al weet ik niet of andere emigranten zich daar in herkennen. Mijn beheersing van de Franse taal bleek toch gebrekkiger dan op het eerste gezicht leek. Regelmatig werden wij uitgenodigd op grillades of een aperitief, of kwamen er Fransen bij ons langs. Vooral als het dan meer dan één stel betrof, wat toch wel heel gebruikelijk lijkt hier, die allemaal door elkaar heen praatten, was de conversatie soms lastig te volgen. Met al mijn zintuigen op scherp kon ik het dan best een beetje begrijpen, maar als ik dan ook een duit in het zakje wilde doen, moest ik daar zo lang over nadenken, dat het gesprek alweer een hele andere wending nam. Dat kon mij behoorlijk frustreren en maakt zelfs een beetje eenzaam.

Ook de school viel voor mij vorig jaar een beetje van zijn voetstuk. Het blijft een erg leuk schooltje, dat heel veel leuke dingen buiten de standaard reken- en taallessen doet, maar voor kinderen die niet goed in het standaardsysteem functioneren, zijn er bitter weinig alternatieven. Onze oudste zoon heeft leerproblemen lijkend op dyslexie. De juf, die overigens zeer toegankelijk is en openstaat voor suggesties weet daar echter helemaal niets mee te beginnen. En dan kom je van de ene psycholoog in de volgende pedagoog, die niet allemaal het geduld kunnen opbrengen om naar mijn gehakkel te luisteren en dus hun voorbarige conclusies trekken na een observatie van een kwartier. Ondertussen blijft de juf vrolijk gedichten van dertig regels opgeven om uit het hoofd te leren en verzoekt vele bladzijden lastige Franse jeugdboeken te lezen.

Het derde jaar
En dan ons huis, 350 vierkante meter 'à rafraichir' (om op te frissen). Wij zijn optimistische mensen en ik dacht na één jaar toch op z’n minst de helft van het karwei te hebben geklaard. Een beetje naïef. Regelmatig heb ik getwijfeld of we ons huis niet weer te koop moesten zetten en iets kleiners moesten kopen, dat wij beter konden behappen. Maar inmiddels zijn wij aan het derde jaar begonnen en ziet voor mij alles er weer een stuk zonniger uit. De kinderen hebben aardig hun plek gevonden en de orthophoniste die we na twee jaar boeken vertalen en bijles geven nu eindelijk hebben gevonden, gaat grondig te werk en weet ook de juf te overtuigen dat onze zoon niet met alles kan meegaan, zoals de andere kinderen in de klas. Ons huis wil ik helemaal niet meer verkopen, want het is een schitterend pand en de ruimtes die we al hebben opgeknapt zijn erg mooi geworden, ook al gaat het niet erg snel. Als ik iets heb geleerd het afgelopen jaar is het wel geduld hebben. En sterker nog, in de loop van de tijd veranderen regelmatig onze ideeën en ben ik blij dat we niet al te overhaast iets verbouwd hebben.

Onze zaak draait weer op volle toeren en ook daar ben ik best trots op in deze economisch woelige tijden. Wij gaan inmiddels steeds meer de ecologische kant op en krijgen hier in Frankrijk veel kansen om wat moois neer te zetten. En de taal, ach de taal: geduld is een schone zaak!. Gelukkig 'skype' ik nog altijd eens in de week met mijn voormalige buurvrouw, zodat ik in mijn eigen taal mijn ei kwijt kan. We wisten van te voren dat het heus niet allemaal even makkelijk zou zijn, al weet je pas echt waar je je ingestort hebt, als je er midden in zit. Kortom: Het leven hier is als het landschap, er zijn een aantal hobbels te nemen, de één wat hoger als de andere, maar uiteindelijk genieten wij en de kinderen van een enorm rijk en afwisselend leven. 

---

Deze tekst is geschreven door Dorien van der Marel, verbonden aan architectenbureau Villasophie. 

---

Terug naar overzicht